- ناهنجاری پشت گرد درچه سنی بیشتر دیده می شود؟
این ناهنجاری دربین کودکان و نوجوانان مدرسه ای شایع می باشد، از هر ۱۰ نفر ۱ نفر مبتلا می شود. به طور کلی در اکثر موارد در سنین ۱۲ الی ۱۷ سالگی تشخیص داده می شود.
- آیا تراکم استخوان پایین در ایجاد پشت گرد تاثیر دارد؟
پایین بودن تراکم استخوان تاثیر زیادی روی قوز کمر دارد و این ناهنجاری را تشدید می کند.
- پشت گرد چه عوارضی به همراه دارد؟
از رایج ترین عوارض این ناهنجاری می توان به بروز مشکلات تنفسی و کم شدن حجم ریه ها، سخت شدن فعالیت های روزانه (راه رفتن، ایستادن، درازکشیدن، نشستن، رانندگی)، تحت فشار قرارگرفتن دستگاه گوارش که سبب بروز مشکلات رفلکس و بلع می شود، آسیب به ستون فقرات و … اشاره کرد.
- آیا ممکن است که قوز کمر بعد از بهبود یافتن دوباره برگردد؟
درصورتیکه فرد اقدامات پیشگیرانه و حرکات اصلاحی را انجام ندهد و عادات اشتباه روزمره خود را تکرار کند این عارضه دوباره برمی گردد.
- چند مدل قوز کمر در افراد دیده می شود؟
به طور کلی سه نوع قوزکمر در افراد دیده می شود: ۱) قوز وضعیتی (به علت پایین گرفتن سر و شانه ها سبب کشیدگی رباط ها و خارج شدن مهره ها از وضعیت طبیعی خودشان می شود). ۲) قوز شوئرمن (مهره های کمر از شکل اصلی خود خارج می شوند. مهره ها به جای شکل مستطیلی، سه گوش یا V شکل می شوند). ۳) قوز مادرزادی (فرد با ستون فقراتی متولد می شود که قبل از تولد به درستی رشد نکرده است)
زمانی که از پشت به ستون فقرات نرمال نگاه می کنید آن را صاف می بینید درحالیکه اگر از کنار به آن نگاه کنید یک انحنای طبیعی به سمت جلو در ستون فقرات مشاهده می کنید. که برای تحمل وزن و حفظ تعادل ضروری است. به این انحنا، قوز کمر یا کیفوز گفته می شود.
میزان این انحنا به طور طبیعی بین ۲۰ تا ۴۰ درجه می باشد. زمانی که این مقدار بیشتر شود و به حدود ۵۰ درجه برسد ستون فقرات از حالت طبیعی خودش خارج شده و به عنوان یک عارضه شناخته می شود.
افزایش زاویه کیفوز در بزرگسالی باعث کاهش عملکرد جسمی، اختلال تعادل، کاهش سرعت راه رفتن و بالارفتن از پله، کاهش توانایی عملکردی و همچنین کاهش توانایی انجام کارهای روزانه منزل می شود.
کیفوز یا پشت گرد از شایع ترین ناهنجاری های ساختار قامتی در کودکان و بزرگسالان می باشد. که موجب افتادگی تنه به سمت جلو و کوتاه شدن عضلات قدامی می شود درحالیکه عضلات پشت تحت کشش قرار می گیرند و ضعیف می شوند.
به طورکلی با افزایش سن، تغییرات عمده ای در بافت های نگهدارنده ستون فقرات به وجود می آید (عضلات پشتی زودتر از عضلات قدامی دچار تحلیل می شوند) این بافت ها وضعیت طبیعی خود را از دست می دهند و درنهایت منجربه افزایش قوس پشتی می شوند.
علائم کیفوز
- افزایش انحنا در ناحیه سینه
- خستگی مزمن و درد در ناحیه کمر و پشت
- شانه های متمایل به جلو
- نزدیک شدن چانه به سینه
- تنگ شدن عضلات قفسه سینه
- ایجاد برآمدگی شکم و آویزان شدن آن به پایین
- بیرون زدن استخوان های کتف
- صاف شدن گودی کمر و گردن
- لگن خاصره، شکل و حالت طبیعی خود را از دست داده و به عقب متمایل می شود
از دیگر دلایل موثر افزایش قوس پشتی می توان به استفاده بیش از حد عضلات بخش قدامی تنه و قوی تر شدن آن ها و ضعف عضلات پشتی اشاره کرد.
در اکثر مشاغل یا کارهای روزمره دست ها درجلوی بدن می باشد که در این حالت بازوها و شانه ها به وسیله انقباض مداوم عضلات بین دنده ای، سینه ای کوچک و بزرگ جلو نگه داشته می شوند در حالیکه عضلات ذوزنقه ای برای حرکت کتف به طرف جلو، شل می شوند. این عمل باعث می شود عضلات جلویی کوتاه شده و عضلات پشتی دراز شوند.
در ناهنجاری کیفوز اگر اقدامات موثر جهت تقویت عضلات پشت که شل و کشیده شده اند و عضلات سینه ای که کوتاه شده انجام نگیرد خمیدگی ستون فقرات بیشتر شده و کیفوز به کیفوز شدید تبدیل می شود.
اصلی ترین عواملی که موجب بروز این ناهنجاری می شود:
- اختلالات ژنتیکی و مادرزادی
- عادات اشتباه در ایستادن، راه رفتن، نشستن و خوابیدن
- فقر حرکتی
- صدماتی که به عوارض ارتوپدیک و نقص در دستگاه های عصبی، استخوانی _ مفصلی یا عضلانی منجر می شود مانند معلولان قطع عضو
- تعداد زایمان و نوع فرهنگ جامعه
- حمل کوله پشتی های سنگین
- مشاغل غیرصحیح و وضعیت یکنواخت بدنی
- انجام امور روزمره در حالت نامناسب
- استفاده از پوشاک نامناسب، از قبیل کفش و تجهیزات غیراستاندارد
- الگوهای حرکتی نامناسب
- وضعیت بدنی غلط
- سوء تغذیه
- سن
- تمرینات غلط و شدید ورزشی
- ضعف عضلات نزدیک کننده کتف ها
برای تست این ناهنجاری در سطح ابتدایی و اینکه بخواهید ببینید آیا به این عارضه دچار شدید، می توانید به حالت دمر بخوابید سپس گردن و شانه هایتان را بالا بیاورید اگر در این حالت قوز همچنان دیده می شد می توان گفت که به کیفوز (پشت گرد) مبتلا شدید.
عوارض پشت گرد
- ایجاد درد در ناحیه پشت
- ایجاد خستگی
- کاهش استقامت ستون فقرات
- کاهش عملکرد ریوی به دلیل کاهش فضای قفسه سینه
- کوتاهی قد
- افتادگی سینه ها
- ظاهر ناخوشایند
- سر رو به جلو
- عوارض عصبی به صورت فلج جزئی اندام تحتانی
- شانه گرد
آیا پشت گرد (قوزکمر) قابل درمان می باشد؟
بسته به میزان شدت آن از طریق قوزبند های ساده گرفته تا جراحی قابل درمان می باشد.
حرکات اصلاحی کیفوز
الف) تمرینات کششی
- چرخش کمر و بالاتنه
- حرکات کششی عضلات سینه
- بالا آوردن دست، سر و سینه
ب) تمرینات قدرتی
- نشرخم
- شراگ دمبل
- فیله کمر
- پلانک
- پل سرسره
