وعدههای غذایی
دلیل اینکه برخی از افراد خیلی لاغر هستند، چیست؟
افراد لاغر بر چند دسته هستند: برخی از این افراد به طور سرشتی لاغرند و ژن لاغری دارند یعنی در خانواده آنها بستگان نزدیکشان لاغر بودهاند. این افراد چاق شدنشان دشوار است چون کارخانه چربی سازی بدنشان خوب کار نمیکند و در بسیاری از موارد شاید به زحمت بتوان وزن آنها را افزایش داد.
البته شاید بعد از سنین بلوغ و بعد از ازدواج مقداری افزایش وزن پیدا کنند ولی عده ای از آنها نیز وزنشان تغییر چندانی نخواهد کرد. حتی از بین افرادی که به ما مراجعه میکنند بین ۲۰ تا ۳۰ درصدشان رژیم پر کالری هم که دریافت میکنند تأثیری در اضافه وزنشان نخواهد داشت.
ما همیشه هشدار می دهیم افرادی که بیش از حد لاغرند، بیشتر مبتلا به بیماری های عفونی و سرماخوردگی ها میشوند و حتی در خانمهای بسیار لاغر این امر، منجر به پوکی استخوان میشود. تحمل سرما نیز در این افراد بسیار کم است و حتی معمولا بارداری ناموفقی دارند.
ولی این نکته را هم به یاد داشته باشید که به هر حال ۸۰ درصد افرادی که به طور سرشتی بی اشتها هستند را با صبر و حوصله میتوان به وزن ایدهآل برگرداند.
برخی از افراد خیلی کم غذا میخورند یا حوصله غذا خوردن ندارند. در این افراد ما نمیتوانیم اصل و میزان غذا را زیاد کنیم مثلا اگر کسی میگوید که من برای ناهار یک کفگیر برنج میخورم، نمیتوانیم به او بقبولانیم که از این میزان غذایش را بیشتر کند چون اگر میتوانست، تا حالا این کار را کرده بود. اشتهای این فرد یک حد معین دارد برای همین ما باید روی حاشیه وعدههای غذایی این فرد کار کنیم.
یکی از کارهای خوبی که در این زمینه میتوان کرد، این است که مایعاتی که کالری خوبی دارند به آنها داده شود. مثلا اگر در هنگام صبح یک لیوان آبمیوه در کنار صبحانه این افراد گذاشته شود، این آبمیوه ۱۵۰ کالری دارد و به مرور میتواند وزن فرد را افزایش دهد. ضمن اینکه خود آبمیوه ویتامینهای مختلف را به بدن میرساند و سوخت و ساز آن را تنظیم میکند.
در وعده ظهر خوراکیهایی که نیازی به اشتها ندارند را در برنامه غذایی این افراد باید بگنجانیم. مثلا کنار ناهار ماست پرچرب یا چکیده میتواند ۱۵۰ تا ۲۰۰ کالری را به بدن چنین فردی برساند. پس ما اصل غذا را تغییر ندادیم ولی روی حاشیه غذای این افراد کار کردیم.
اگر فاصله ناهار یا شام زیاد است، میتوانیم در عصرانه افراد لاغر تنقلات را بگنجانیم. چون کالری خوبی دارند؛ مثل بستنی، کیک یا شکلات. اگر هم به این مواد تمایلی نداشتند باز میتوانیم یک لیوان شیر یا آبمیوه بگنجانیم چون مایعات نوشیدنشان راحت است و از معده هم زود خارج میشود و همچنین کالری مورد نیاز روزانه را نیز به بدن فرد میرساند.
بعد از وعده شام نیز دسری مثل بستنی یا شیرینی را میتوان گنجاند. چون دسر بعد از شام طرفداران زیادی دارد علاوه بر این، خیلی هم به اشتها وابسته نیست بلکه به ذائقه افراد بیشتر مربوط است.
به این ترتیب ما میتوانیم بدون زیاد کردن وعدههای غذایی در طول روز حدود ۵۰۰ یا ۶۰۰ کالری را به بدن یک فرد لاغر برسانیم.
این روند میتواند ماهی یک کیلو به وزن فرد اضافه کند و در درازمدت او را به وزن تقریبا ایدهآل برساند.
خیلی از افراد صرف نظر از این رژیم پیشنهادی یا رژیمهای مشابه آن به باشگاههای پرورش اندام برای افزایش وزن مراجعه میکنند. رژیمهای مختلفی هم به آنها در این مکانها پیشنهاد میشود. این کار تأثیری در افزایش وزن بهصورت ایدهآل در افراد با لاغری بیش از حد دارد؟
متأسفانه در باشگاهها مربیان رژیمهای مختلفی را برای افزایش وزن تجویز میکنند در حالی که آنها اصلا صلاحیت چنین کاری را ندارند. در کشور ما این افراد حتی هورمون و یا پروتئین به میزان بیش از حد هم برای افراد لاغر تجویز میکنند. مثلا روزانه ۳۰ یا ۴۰ گرم پروتئین یا چندین سفیده تخم مرغ پیشنهاد میکنند که این رژیم میتواند کلیه را از بین برده و در فرد اورمی ایجاد کند یا اسید اوریک خون را بالا ببرد و در درازمدت صدمات جبران ناپذیری را به فرد وارد کند.
میتوان گفت مربیان در این باشگاهها هیچ گونه اشراف علمی به رژیمهای مناسب افزایش وزن ندارند. چون اگر کسی پروتئین اضافی لازم داشته باشد حداقل در حد یک سفیده و یا ۲ سفیده تخم مرغ باید مصرف کند یا یک لیوان شیر اضافه بخورد. بیشتر از آن بار اضافه ای را به بدن تحمیل میکند البته همراه با بیماریهای مختلف. منتها از یک طرف اشتیاق جوانان و از طرف دیگر نداشتن سواد علمی مربیان به این مسئله باعث تجویز بیش از حد این مواد شده است.
