آشنایی با ویتامین C
یک دسته مهم از مواد غذایی ویتامین ها هستند. ویتامین ها در بدن بعنوان کمک کننده مهم جهت انجام واکنش های مختلف کارایی دارند. هر ویتامین در بدن در اعمال مختلفی دخالت دارد اما معمولاً یکی از آن اعمال بر دیگری برتری دارد. برخی ویتامین ها در انعقاد خون، برخی در از بین بردن چربی ها (متابولیسم چربی) برخی در متابولیسم کربوهیدرات، برخی در قوای جنسی و … دخالت دارند. ویتامین ها به دو گروه محلول در آب و محلول در چربی تقسیم می شوند. یکی از ویتامین های بسیار مهم و حیاتی در بدن انسان ویتامین c یا اسیداسکوربیک می باشد که در ذیل به شرح آن می پردازیم.
نشانه های کمبود ویتامین C
ویتامین C جزو گروه ویتامین های محلول در آب می باشد. چون بدن انسان نمی تواند ویتامین C را خودش بسازد و یا آن را ذخیره کند لذا باید هر روز مواد غذایی دارای ویتامین C مصرف شوند تا بدن دچار کمبود این ویتامین نشود. کمبود ویتامین C باعث بروز بیماری بنام اسکوربوت می شود که علایمی مثل تورم و خونریزی و زخم در لثه ها ،افتادن دندان ها، خونریزی زیر پوستی، خشکی پوست و تورم استخوان ها را دارد. این بیماری در اثر کمبود ویتامین C به مدت طولانی ایجاد می شود و در زمان های قدیم در بین دریانوردان و سربازان که مدت طولانی تغذیه مناسبی نداشته دیده می شد.
آشنایی با ویتامین C
ویتامین C در بدن نقش های مهمی را برعهده دارد که این نقش ها و وظایف مخصوصاً در مورد یک ورزشکار بدنساز اهمیت زیادی پیدا می کند.
برخی از اعمال ویتامین C در پرورش اندام عبارتند از:
- ویتامین C در متابولیسم کربوهیدرات و اسیدهای آمینه واحدهای تشکیل دهنده پروتئین ها هستند و کربوهیدرات ها نیز منبع اصلی تامین انرژی یک ورزشکار بدنساز هستند لذا نقش مهم ویتامین C در این رابطه مشخص می باشد.
- ویتامین C موجب تسریع خونسازی می گردد. در نتیجه میزان ظرفیت حمل اکسیژن توسط خون افزایش می یابد لذا در زمان فعالیت های عضلانی و بدنسازی که عضلات نیاز زیادی به اکسیژن دارند میزان اکسیژن و مواد غذایی لازم به عضلات مناسب خواهد بود.
- ویتامین C موجب افزایش میزان گلیکوژن در کبد و عضلات می گردد. این نکته مخصوصاً در مورد بدنسازانی است که اکنون در رژیم جهت مسابقه هستند حائز اهمیت است. همانطوری که می دانید نزدیک به مسابقه، یک بدنساز که مدت زیادی در رژیم های کم کربوهیدرات بوده است اقدام به بارگیری کربوهیدراتی یا carbohydrate loading می کند. این بارگیری موجب جایگزینی میزان گلیکوژن از دست رفته در عضلات می گردد. پس وجود ویتامین C برای یک بارگیری کربوهیدرات مناسب لازم است.
- ویتامین C موجب افزایش کارایی انقباض عضلانی در بدن و افزایش تحمل بدن نسبت به خستگی می گردد که خود این مسئله نیز در بدنسازی اهمیت زیادی دارد.
لذا با توجه به نکات فوق که فقط گوشه ای از فعالیت های ویتامین C و ارتباط آن با بدنسازی بود در رژیم غذایی روزانه خود ویتامین C مناسب را داشته باشد. خصوصاً ورزشکارانی که در رژیم مسابقه هستند به علت قطع مصرف برخی از غذاها باید مواظب کمبود ویتامین C بدن باشند.
منابع طبیعی ویتامین C
منابع ویتامین c در غذاها شامل: سبزیجات تازه، میوه ها مخصوصاً مرکبات و گوجه فرنگی می باشد.
ورزشکاران می توانند در صورتی که برنامه غذایی روزانه آنها جهت رساندن ویتامین c لازم به بدنشان کافی نباشد، طبق دستور و تجویز پزشک از مکمل های دارای ویتامین C استفاده نمایند.
